Dostosowywanie specyfikacji komputera do potrzeb użytkownika to największa zaleta budowania komputera od podstaw. W gruncie rzeczy możliwość wyboru części i stworzenia unikatowego systemu hardwarowego to jedna z głównych przyczyn, dla których użytkownicy decydują się zbudować własny komputer.
Jednak pewnym użytkownikom nie wystarcza samo kupowanie i składanie części. Niektórzy tworzą nawet własne, niestandardowe obudowy do komputera, w pełni przejmując ostateczną kontrolę nad wyglądem swojej maszyny.
Jednym z takich ambitnych użytkowników jest Peter „L3p” Brands, który modyfikuje komputery i tworzy niestandardowe obudowy. Peter ma na swoim koncie kilka naprawdę unikatowych projektów.
Podczas naszej rozmowy z zapytaliśmy go o jego doświadczenia oraz porady, od czego zacząć przygodę z tym hobby,
Na miejscu
Peter Brands zajmuje się budowaniem własnych komputerów od 10 lat, a modyfikacją części komputerowych od ponad 20. – Pierwszy raz zabrałem się za modyfikację komputera w 1998. Spróbowałem wtedy zwiększyć dopływ powietrza w mojej maszynie do gier – wspomina Brands. – Poważnymi modyfikacjami i instalacją systemów chłodzenia wodnego zajmuję się od 2009 roku.
Od tamtego czasu Brands zbudował dziesiątki maszyn, ale projektem, do którego wciąż wraca jest L3p D3sk. – L3p D3sk był moim pierwszym dużym projektem – mówi Brands. – To komputer stacjonarny z chłodzeniem wodnym, który zbudowałem całkowicie od zera z aluminium i hartowanego szkła. Za bazę hardwarową posłużyły mu części z jego osobistego komputera. Problemem było to, że czas na modyfikacje miał tylko w weekend. – Musiałem wyrobić się z modyfikacjami i złożyć części przed końcem weekendu, bo w przeciwnym razie nie miałbym działającego komputera przez cały następny tydzień – wspomina.
Ukończenie tego projektu zajęło mu rok. Poświęcił na niego kilkaset godzin pracy. – Od tego czasu minęło 10 lat, ale L3p D3sk wciąż jest moim głównym systemem do gier i do pracy. Co kilka lat wymieniam części na nowsze i odświeżam system chłodzenia, którego radiator umieściłem pod podłogą – dodaje Brands.
Modyfikacje obudowy a budowanie obudowy od podstaw
W tym miejscu należy wyjaśnić, że istnieje różnica pomiędzy modyfikacjami i budowaniem obudowy od podstaw. Do modyfikacji wykorzystuje się gotową obudowę, której następnie nadaje się nowy kształt. Tymczasem budowanie oznacza stworzenie nowej obudowy całkowicie od podstaw. Brands zajmuje się głównie budowaniem obudów od zera.
– Tworzenie obudowy od podstaw daje Ci znacznie więcej swobody niż modyfikowanie standardowej obudowy ze stali o grubości 0.8 mm – wyjaśnia Brands. – Wolę stworzyć coś zupełnie nowego niż modyfikować standardową obudowę, aby nadać jej niestandardowy kształt – dodaje.
Stworzenie własnej obudowy od podstaw daje Ci większą swobodę twórczą Dzięki odpowiednim narzędziom doświadczony twórca może zaprojektować i zbudować obudowę zgodnie z najbardziej szczegółową specyfikacją. Niestandardową obudowę możesz dostosować tak, by pomieściła części, które już posiadasz w sposób, który najbardziej Ci odpowiada. W przypadku modyfikacji musisz dostosować rozkład części do dizajnu gotowej już obudowy.
Zbudowanie niestandardowej obudowy od podstaw daje więcej możliwości niż zakup gotowej obudowy i jej modyfikacja. Budowa wymaga jednak bardziej specjalistycznych narzędzi i odpowiedniej przestrzeni do pracy. Jeśli chcesz rozpocząć przygodę z tym hobby musisz więc wziąć pod uwagę te dwa czynniki.
Przestrzeń do pracy i narzędzia
Początki przygody z budową własnej obudowy od podstaw są trudniejsze niż w przypadku modyfikacji gotowej obudowy. Ale dzięki odpowiednim narzędziom można znacznie ułatwić sobie start.
– Używam szlifierki elektrycznej, wyrzynarki, ścieraka, polerki i różnych wierteł – mówi Brands. – Potrzebne są też przyrządy pomiarowe i odzież ochronna. Początkującym polecam narzędzie wielofunkcyjne marki Dremel. To małe, wielofunkcyjne narzędzie. Służy ono do szlifowania, cięcia, ścierania, wiercenia lub polerowania”.
Praca z tymi narzędziami może być niebezpieczna, dlatego środki ostrożności są niezbędne: – Zawsze używaj okularów ochronnych i zatyczek do uszu. Do ścierania i malowania załóż też maskę ochronną. Bezpieczeństwo zawsze powinno być sprawą priorytetową" – wyjaśnia Brands.
Zacznij skromnie
Chociaż budowanie komputerowa wysokiej klasy od podstaw brzmi ciekawie, początki mogą być trudne. Jeśli jesteś amatorem, który ma już za sobą kilka projektów, od czego mógłbyś zacząć, jeśli chcesz zająć się budową skomplikowanych systemów z systemami chłodzenia wodnego i własną, stworzoną od podstaw obudową?
Według Brandsa cała sztuka polega na tym, żeby zacząć skromnie. – Zacznij od wprowadzania drobnych modyfikacji do gotowej obudowy. Kiedy już staniesz się w tym dobry, zbierz pomysły i zaprojektuj coś na kartce papieru albo na komputerze.
Dzięki temu lepiej poznasz tę sztukę i zobaczysz, czy to coś dla Ciebie. W ten sposób możesz też powoli rozbudowywać swoją przestrzeń do pracy i kolekcję narzędzi. A to pozwoli Ci zająć się większymi i bardziej ambitnymi projektami w przyszłości. Od czegoś trzeba zacząć, a proste projekty nie prezentują tylu wyzwań.
Innym projektem dobrym dla początkujących jest stworzenie prostego systemu chłodzenia wodnego.
Chłodzenie i okablowanie
Systemy chłodzenia są ważną częścią każdego komputera i tak jest też w przypadku budowy systemu od podstaw. Nie oznacza to jednak, że musisz wyposażyć swój projekt w system chłodzenia wodnego.
– Na przestrzeni lat widziałem wiele świetnych systemów, w których zastosowano chłodzenie powietrzem lub nawet chłodzenie pasywne – mówi Brands. – Ja natomiast lubię bawić się z systemami chłodzenia wodnego – dodaje.
Chociaż chłodzenie wodne to efektywny sposób utrzymywania odpowiedniej temperatury, który na dodatek świetnie wygląda, takie systemy nie są niezbędne w wysokiej klasy komputerach. To dobra wiadomość dla tych, którym taki projekt wydaje się zbyt trudny na początek. Z drugiej strony amatorzy budowy komputerów mogą też znaleźć mnóstwo materiałów, które pozwolą im z powodzeniem wykonać taki projekt, nawet jeśli brakuje im doświadczenia.
– W internecie jest wiele i grup społecznościowych prowadzonych przez twórców niestandardowych komputerów, dzięki którym można nauczyć się podstaw – mówi Brands. – Najlepiej zacząć od zapoznania się z najbardziej podstawowymi założeniami dotyczącymi prawidłowego rozmieszczenia pomp i radiatorów oraz odpowiednich rozmiarów rurek i złączek. Większość użytkowników zaczyna od projektów z użyciem rurek wykonanych z miękkich materiałów, ale już po okołu roku są w stanie stworzyć bardziej skomplikowane systemy z użyciem twardszych przewodów.
Bez względu na to, czy wykorzystujesz system chłodzenia wodnego czy za pomocą powietrza, zapewnienie odpowiedniego dopływu powietrza do wentylatorów lub radiatorów jest tak samo ważne. – W systemach z chłodzeniem powietrzem wykorzystuję odpowiedni wentylator procesora oraz minimum po trzy wentylatory wprowadzające i wyrzucające powietrze. Jednak 90% budowanych przeze mnie systemów wyposażam w chłodzenie wodne. W takim przypadku zwyczajowo używam radiatora o powierzchni 120 mm na każdy procesor CPU lub GPU. Na przykład w systemie z jednym procesorem CPU i dwoma GPU wykorzystałbym dwa radiatory - jeden o powierzchni 120 mm i drugi o powierzchni 240 mm – tłumaczy Brands.
Innym czynnikiem, który należy wziąć pod uwagę przy projektowaniu chłodzenia wodnego jest okablowanie. Prawidłowo założone okablowanie nie tylko sprawi, że Twój projekt będzie lepiej wyglądać, ale może też poprawić przepływ powietrza, szczególnie w przypadku komputerów SFF.
Według Brandsa kluczem do odpowiedniego okablowania jest danie sobie odpowiedniej ilości czasu: – Wystarczy, że będziesz cierpliwy. Zacznij pracę od najbardziej skomplikowanego miejsca. Potem będzie już tylko łatwiej.
Nadawanie komputerowi doskonałego wyglądu
Jedną z zalet budowy własnego komputera jest to, że masz pełną kontrolę nad końcowym rezultatem. Cały procesor zaczyna się od wybrania odpowiednich części.
W przypadku złożonych konstrukcji, projektowanie wyglądu może jednak zająć trochę czasu. – Wybieram części, które pasują do mojego projektu na kilka miesięcy przed rozpoczęciem pracy, a potem dopracowuję każdy szczegół w głowie. Każdy projekt musi tworzyć spójną całość pod względem stylistycznym i kolorystycznym – wyjaśnia Brands.
Odpowiednie części mogą nadać komputerowi imponującego wyglądu, ale podobny efekt może też dać odpowiednie oświetlenie. Za pomocą oświetlenia możesz znacząco zmienić wygląd maszyny w stosunkowo prosty sposób, który nie wymaga wymiany części ani dużego nakładu środków.
Oświetlenie RGB, choć nie będzie odpowiednie dla wszystkich, może być praktycznym elementem dizajnu. – Zacząłem pracować z oświetleniem RGB jakieś dziesięć lat temu. W tamtych czasach trzeba było wszystko lutować samemu – mówi Brands. – Wiele osób jest negatywnie nastawionych do oświetlenia RGB, ale moim zdaniem to prosty sposób na zmianę wyglądu twojego projektu lub nawet całego biurka. Sprawdza się to szczególnie, jeśli masz dużo bieli. Wówczas podrasowanie oświetlenia może całkowicie zmienić kolor Twojej konstrukcji”.
Na końcu projektu musisz też zadbać o szczegóły i ostatnie poprawki. Niektórzy malują obudowę lub modyfikują osłonę procesora GPU, ale innym wystarcza tylko lekkie szlifowanie papierem ściernym. – Nie podobają mi się pomalowane osłony – mówi Brands. – Lubię naturalny wygląd materiału, na przykład szczotkowane aluminium, polerowana stal czy też piaskowane szkło lub plexi. Aby uzyskać taki wygląd, potrzeba tylko papieru ściernego o różnej grubości, mieszanki polerującej i kawałka szmatki”.
Dizajn i wykonanie projektu z pewnością mogą przyciągnąć uwagę, ale zadbanie o szczegóły sprawi, że Twój projekt będzie naprawdę wyjątkowy.
Jakie szczegóły są najważniejsze?
– Oświetlenie i kolory wybranych materiałów – mówi Brands. – Dlatego też tak bardzo lubię stosować oświetlenie RGB. Poza tym przy odrobinie cierpliwości i z użyciem opasek uciskowych można stworzyć schludnie wyglądające okablowanie. Jeśli połączysz te dwie rzeczy, uda ci się stworzyć świetnie wyglądający system.
Kilka końcowych porad do Twojego projektu
Nawet proste zmiany obudowy mogą wymagać czasu i dobrego planowania. Nic więc dziwnego, że myśl o budowie niestandardowej obudowy ze skomplikowanymi systemami chłodzenia może wydawać się przytłaczająca.
Rada, którą Brands daje początkującym to: „Zacznij skromnie”. – Nie zabieraj się za duży, skomplikowany lub kosztowny projekt. Wielu początkujących porzuca swoje projekty, bo mierzyli zbyt wysoko. Przez lata widziałem tysiące projektów. Często podstawowym błędem jest porwanie się na coś tak dużego, że trudno to nawet zacząć – dodaje.
Nie obawiaj się więc zacząć swoją przygodę od wprowadzenia kilku skromnych (i bezpiecznych!) modyfikacji, które zwiększą przepływ powietrza w Twoim komputerze do gier.