Jak złożyć komputer do gier

Zbudowanie własnego komputera może wydawać się ambitnym zadaniem – ale jeśli jesteś graczem, wiemy, że ta myśl przeszła Ci przez głowę przynajmniej raz. W końcu samodzielnie złożony sprzęt do grania to jedyny pewny sposób, aby uzyskać dokładnie to, czego chcesz i jak chcesz. Kiedy masz kontrolę nad wszystkim, co trafia do komputera, począwszy od zasilania, wiesz, że będziesz w stanie grać w gry, które lubisz, przy takiej liczbie klatek na sekundę, jakiej oczekujesz, bez poświęcania wydajności. Złożenie własnego komputera jest łatwiejsze, niż myślisz (nie wspominając już o związanej z tym zabawie i satysfakcji). Jest to również doskonały kolejny krok, jeśli jesteś już graczem, ponieważ domowy komputer daje możliwości ciągłej rozbudowy – w miarę jak zmienia się technologia, zmieniają się Twoje gusta i potrzeby w zakresie gier lub zmienia się Twój budżet.

Budowa komputera do gier nie jest trudna, ale bywa nieintuicyjna. Dlatego stworzyliśmy ten obszerny przewodnik, który pomoże Ci zbudować pierwszy komputer do gier krok po kroku – wraz z poradami przygotowanymi przez naszych doświadczonych konstruktorów.

Przygotowanie 1: NARZĘDZIA

Miejsce pracy
Do pracy potrzebna Ci będzie duża powierzchnia, np. stół. Aby zapobiec przypadkowym wyładowaniom elektrostatycznym (które mogą spowodować uszkodzenie wrażliwych elementów), musisz stać na podłodze niepokrytej wykładziną czy dywanem.

Wkrętaki
Do wielu czynności będziesz potrzebować wkrętaka krzyżakowego #2.

Opcjonalnie: Jeśli instalujesz urządzenie M.2, będzie Ci potrzebny wkrętak krzyżakowy #0.

Porada od specjalistów: namagnesowane wkrętaki pozwalają uniknąć wpadania śrubek do wnętrza obudowy (namagnesowanie jest bardzo słabe i nie powinno mieć żadnego wpływu na komponenty).

System organizacyjny
Większość komponentów jest dostarczana z dodatkowymi częściami; niektóre z nich są opcjonalne, a niektóre wymagane do instalacji w samodzielnie tworzonym sprzęcie. Różne śrubki, opaski zaciskowe, kable, instrukcje obsługi itp. warto uporządkować według poszczególnych elementów – bez odpowiedniej organizacji elementy te można łatwo pomieszać.

Porada od specjalistów: do przechowywania różnych śrubek polecamy magnetyczne tacki lub tacki z wieloma małymi przegródkami, takimi jak puste kartony po jajkach czy pojemniki na pastylki.

Źródło światła
Komputer składaj w dobrze oświetlonym miejscu z wieloma źródłami światła – wówczas nie musisz się martwić o zasłonięcie jedynego źródła światła, gdy pochylasz się nad obudową.

Porada od specjalistów: ruchome źródło światła pomoże Ci oświetlić zakamarki obudowy. Idealnym rozwiązaniem jest czołówka, ponieważ dzięki niej masz wolne ręce, ale możesz też użyć latarki, telefonu lub lampy biurkowej.

Pasek antystatyczny na nadgarstek
Nie jest on absolutnie konieczny, ale przydaje się, aby zapobiec przypadkowemu uszkodzeniu wrażliwych komponentów przez wyładowania elektrostatyczne. (To rzadkie zjawisko, ale lepiej się zabezpieczyć – a paski antystatyczne są tanie).

Opaski zaciskowe
Nie są absolutnie konieczne, ale dzięki zamocowaniu kabli wnętrze Twojego komputera będzie wyglądało znacznie lepiej. Jeśli nie chcesz kupować opasek zaciskowych, możesz uporządkować przewody przy pomocy plastikowych opasek (powinno Ci zostać ich trochę po kablach komponentów). Możesz również użyć pasków na rzepy – niektóre obudowy mają je zamocowane na stałe.

Nożyczki
Do przecinania opasek zaciskowych i rozpakowywania komponentów.

Przygotowanie 2: KWESTIE DOTYCZĄCE OBUDOWY

Zanim zaczniesz wybierać komponenty, powinieneś wziąć pod uwagę obudowę, a przynajmniej jej rozmiar.

Najważniejszą rzeczą, o której należy pamiętać podczas wyboru obudowy jest to, gdzie zamierzasz umieścić komputer.
Ostateczna lokalizacja komputera zadecyduje o tym, jak duży system możesz zbudować, a także pomoże Ci określić, czy warto sięgnąć po różne funkcje obudowy premium – prawdopodobnie nie chcesz płacić za panel boczny z hartowanego szkła, jeśli komputer będzie schowany pod biurkiem.

Obudowy są zazwyczaj dostępne w trzech rozmiarach: Full Tower, Mid Tower i Mini Tower. Są to bardzo ogólne kategorie (rozmiary obudowy nie są ustandaryzowane wśród producentów), ale są one oparte na wielkości płyty głównej: obudowy Full Tower pasują zarówno do płyt głównych Extended-ATX, jak i standardowych pełnowymiarowych płyt głównych ATX, obudowy Mid Tower pasują do standardowych pełnowymiarowych płyt głównych ATX, natomiast obudowy Mini Tower pasują do wielu mniejszych płyt głównych, takich jak płyty główne mini-ITX.

Zasadniczo najpopularniejsze są obudowy Mid Tower. Wymiary obudowy Mid Tower mogą się nieco różnić, ale zazwyczaj mają one około 45–50 cm wysokości, 43–50 cm długości i 15–20 cm szerokości. Obudowy Mid Tower są najczęściej wystarczająco duże, aby pomieścić kilka kart graficznych, kilka dysków twardych i przyzwoity system chłodzenia.

Obudowy Full Tower są większe niż Mid Tower – zwykle mają około 55–60 cm wysokości, 45–50 cm długości i ponad 20 cm szerokości. Full Tower będzie zapewne niezbędna, jeśli chcesz użyć płyty głównej Extended-ATX (chociaż wybrane obudowy Mid Tower pasują do płyt głównych Extended-ATX) bądź jeśli chcesz zmieścić obszerny system chłodzenia lub dodatkową pamięć.

Mini Tower lub małe obudowy (SFF) są zaprojektowane tak, aby były kompaktowe. Choć SFF przeszły długą drogę w ostatnich kilku generacjach, obudowy te – zwłaszcza te wykorzystujące płyty główne mini-ITX – wymagają starannego rozplanowania komponentów (być może trzeba będzie użyć komponentów przeznaczonych specjalnie do małych obudów, takich jak karty graficzne o połowie długości) i systemu chłodzenia, a także pozostawienia pewnej niewielkiej ilości miejsca na przyszłą rozbudowę. Z tego powodu nie polecamy SFF świeżo upieczonym konstruktorom, ale ich wykorzystanie może być ciekawym wyzwaniem, jeśli masz już na koncie parę złożonych jednostek.

Kiedy już ustalisz, jak dużo miejsca potrzebujesz, poszukaj obudowy odpowiadającej tej wielkości. Jeśli trudno Ci się zdecydować, lepiej wybierz za dużą obudowę – z większymi obudowami łatwiej się pracuje i umożliwiają one prostszą rozbudowę komputera w przyszłości. Jednocześnie pamiętajmy, że choć nieco większa obudowa jest dobra, to znacznie większa już niekoniecznie: w przypadku nieprawidłowego chłodzenia może dojść do przegrzania podzespołów.

Wszystkie rozmiary obudów są dostępne w różnych przedziałach cenowych, więc znalezienie obudowy odpowiadającej dostępnemu budżetowi nie powinno być trudne. Droższe obudowy mogą posiadać funkcje premium i udogodnienia, takie jak wytłumienie, wysokiej jakości materiały konstrukcyjne, wyjmowane klatki na dyski i bardziej wymyślne rozwiązania do porządkowania kabli, ale te funkcje zazwyczaj nie mają zauważalnego wpływu na wydajność.

PRZYGOTOWANIE 3: KOMPONENTY

Nadszedł czas, by zebrać komponenty. To, jak indywidualny będzie Twój wybór, zależy tylko od Ciebie – możesz przeprowadzić staranne badania poszczególnych komponentów i stworzyć od podstaw niestandardową konstrukcję albo znaleźć wstępnie skonfigurowaną konstrukcję online i dopasować ją do swojego budżetu i potrzeb.

Zdecydowanie zalecamy określenie budżetu, zanim rozpoczniesz kompletowanie komponentów (ich zakup może łatwo wymknąć się spod kontroli) – i pamiętaj, że zawsze możesz później wymienić poszczególne komponenty na lepsze.

Porada od specjalistów: sporządź listę komponentów przed rozpoczęciem zakupów – muszą być one kompatybilne ze wszystkimi innymi komponentami.

Porada od specjalistów: jeśli składasz komputer, aby móc grać w konkretną grę, sprawdź, czy jej twórcy zalecają określone wymagania systemowe, i zaplanuj prace odpowiednio do nich.

Oto części potrzebne do złożenia komputera do gier:

Centralna jednostka obliczeniowa (CPU)
Płyta główna Pamięć RAM
Procesor graficzny, inaczej karta graficzna
Pamięć masowa – SSD i/lub dysk twardy
Zasilacz (Power Supply Unit – PSU)
Chłodzenie komputera – chłodzenie procesora i przepływ powietrza w obudowie
Obudowę
monitor
Urządzenia peryferyjne (klawiatura, mysz, słuchawki) System operacyjny

Przyjrzyjmy się, jakie są funkcje każdego z komponentów, dlaczego jest on potrzebny i na co należy zwrócić uwagę podczas zakupu.

Procesor (centralna jednostka obliczeniowa – CPU)

Centralna jednostka obliczeniowa (CPU), czyli procesor, to mózg komputera. To właśnie tu dzieją się magiczne rzeczy – kiedy program komputerowy uruchamia się, wysyła do procesora listę instrukcji (tak naprawdę bardziej przypominają one zadania). Procesor wykonuje każdą „instrukcję” i wysyła sygnały do innych komponentów w celu poinformowania ich, kiedy muszą wykonać zadanie.

Wyróżniamy dwa główne wskaźniki wydajności związane z procesorami: liczba rdzeni i prędkość zegara. Liczba rdzeni mówi nam, ile procesorów ma CPU – innymi słowy, ile zadań może wykonać jednocześnie – a prędkość zegara określa, jak szybko procesor wykonuje każde zadanie. Niektóre procesory z wyższej półki są wyposażone w technologię Hyper-Threading, która pozwala każdemu rdzeniowi na uruchamianie wielu wątków i oferuje lepszą wydajność w przypadku oprogramowania wielowątkowego.

Porada od specjalistów: większość współczesnych procesorów to procesory wielordzeniowe, a wiele nowych gier jest projektowanych tak, aby to wykorzystać, dlatego warto poszukać procesora z co najmniej czterema rdzeniami. Dodatkowe rdzenie mogą być pomocne, gdy zaczynasz dokładać kolejne zadania, takie jak nagrywanie i przesyłanie strumieniowe gry.

Płytę główną

Płyta główna to podstawowy układ scalony, który jest podłączony do wszystkich komponentów. Procesor znajduje się bezpośrednio na płycie głównej (procesor i płyta główna muszą być kompatybilne – w ich dobraniu może pomóc narzędzie firmy Intel do sprawdzania zgodności komponentów do komputerów stacjonarnych), a wszystkie inne komponenty – karty graficzne, dyski twarde, pamięć, napędy optyczne, karty bezprzewodowe – są zintegrowane z płytą główną.

Płyty główne dostępne są w kilku różnych rozmiarach. Najczęstszymi formatami są Extended ATX, ATX, Micro-ATX i Mini-ITX. Extended ATX jest największa (305 x 330 mm lub 330 x 229 mm) i często może mieć osiem gniazd RAM (do 128 GB RAM). ATX jest tylko nieznacznie mniejsza (305 x 244 mm), ale zazwyczaj ma cztery gniazda RAM. Micro-ATX (244 x 244 mm) może również mieć do czterech gniazd RAM, natomiast Mini-ITX (170 x 170 mm) ma tylko dwa.

Porada od specjalistów: każdy komponent musi być podłączony do płyty głównej, dlatego trzeba wybrać taką płytę główną, która będzie wystarczająco duża, aby pasować do obecnego i przyszłego sprzętu.

Pamięć RAM

Pamięć RAM (Random Access Memory) to pamięć krótkotrwała komputera – jest ona szybsza i łatwiejsza w dostępie niż pamięć długotrwała (np. dyski twarde), ale jest także tymczasowa. To w niej komputer przechowuje dane, które aktywnie wykorzystuje („listy instrukcji”, które procesor musi odczytać i wykonać). Obliczenie, ile pamięci RAM jest Ci potrzebne, może być trudne, ponieważ większa ilość pamięci RAM niż ta, której będziesz używasz, nie jest przydatna (tracisz tylko pieniądze), a zbyt mała ilość pamięci RAM wpłynie negatywnie na wydajność. Najlepiej więc byłoby dobrać idealną ilość pamięci RAM dla Ciebie/Twojej budowy. (Zasadniczo przeciętny komputer do gier potrzebuje 8–16 GB pamięci RAM).

Najważniejszą rzeczą, o której trzeba pamiętać przy zakupie pamięci RAM, jest to, co może obsługiwać Twoja płyta główna i procesor. Pamięć RAM, która jest szybsza niż ta, którą obsługuje Twój system, będzie obniżać wydajność, aby działać zgodnie z możliwościami Twojego systemu.

Porada od specjalistów: jeśli zdecydujesz się na szybką pamięć RAM, poszukaj pamięci RAM z obsługą Intel® Extreme Memory Profile (Intel® XMP). Szybka pamięć RAM będzie działać ze standardową (niższą niż reklamowana) prędkością, o ile nie zostanie podkręcona – Intel® XMP ułatwia podkręcanie dzięki wstępnie zdefiniowanym i przetestowanym profilom.

Procesor graficzny (GPU)

Istnieją dwa rodzaje procesorów graficznych: zintegrowane i zewnętrzne. Zintegrowane procesory graficzne są połączone z procesorem. Zintegrowane karty graficzne zostały znacząco udoskonalone w ostatnich latach, choć nadal są na ogół mniej wydajne niż karty zewnętrzne.

Zewnętrzne karty graficzne to duże komponenty o wysokiej mocy, które podłącza się do płyty głównej za pośrednictwem gniazda PCIe* i które są dostarczane z własnymi zasobami, w tym pamięcią wideo i (zwykle) aktywnym systemem chłodzenia. Zewnętrzna karta graficzna jest obowiązkowym urządzeniem dla graczy grających w dowolną z dzisiejszych produkcji, które mają wysokie wymagania pod względem grafiki. Poważni gracze powinni szukać kart graficznych oferujących co najmniej 60 klatek na sekundę w pożądanej rozdzielczości (niższe parametry mogą powodować zacinanie się obrazu), podczas gdy gracze, którzy chcą korzystać z wirtualnej rzeczywistości, powinni wybierać karty, które zapewniają stabilnie co najmniej 90 klatek na sekundę.

Porada od specjalistów: procesor graficzny nie jest jedynym komponentem, który ma wpływ na liczbę klatek na sekundę, dlatego ważne jest, aby budować zrównoważony system, gdyż w przeciwnym razie wąskie gardła wydajnościowe będą występować w innym miejscu.

Porada od specjalistów: karty graficzne wysokiej klasy są drogie. Jeśli musisz obniżyć koszty, spójrz na wcześniejsze generacje – takie jednostki mogą oferować podobne rezultaty w niższej cenie.

Pamięć masowa: dyski SSD (w tym pamięć Intel® Optane™), dyski twarde (HDD)

Wyróżniamy dwa główne rodzaje pamięci masowej: dyski SSD i dyski twarde (HDD). Oba mają swoje plusy i minusy obu, ale dobra wiadomość jest taka, że nie musisz wybierać tylko jednego z nich.

SSD wykorzystują pamięć flash opartą na NAND – podobną, ale szybszą i bardziej niezawodną niż pamięć flash stosowana w pamięci USB – do przechowywania danych, podczas gdy dyski twarde przechowują dane na obrotowym talerzu. Dyski SSD wykorzystują zintegrowany procesor w celu uzyskiwania dostępu do przechowywanych danych, podczas gdy dyski twarde korzystają z mechanicznego ramienia – jako że dyski SSD nie muszą polegać na mechanicznym ramieniu, są znacznie szybsze niż dyski twarde (a ponieważ nie zawierają obracających się talerzy, są również na ogół dużo mniejsze i mniej podatne na uszkodzenia mechaniczne). Prędkość i wygoda dysków SSD mają swoją cenę, dlatego koszt gigabajta dysku SSD jest wyższy niż w przypadku dysku twardego.

Nowoczesne dyski SSD są dostępne w dwóch protokołach: SATA (starszy protokół, który cechuje się większymi opóźnieniami i niższą przepustowością szczytową) oraz NVMe* (Non-Volatile Memory Express*), który wykorzystuje interfejs PCI Express* w celu osiągnięcia wyższej wydajności.

Dyski twarde występują w dwóch obudowach: 2,5 cala (częściej stosowane w laptopach i zwykle nieco wolniejsze: 5400 obr./min) oraz 3,5 cala (częściej stosowane w komputerach stacjonarnych i zwykle oferujące 7200 obr./min lub więcej).

Oprócz tradycyjnych dysków SSD i twardych istnieje również opcja, która pomaga zniwelować lukę prędkości: przyspieszenie pamięci masowej w oparciu o Intel® Optane™. Pamięć Intel® Optane™ wykorzystuje technologię pamięci 3D Xpoint do przyspieszenia wolniejszych dysków (głównie dysków twardych) poprzez przechowywanie często używanych danych i wzorców dostępu. Intel® Optane™ uczy się, z których gier najczęściej korzystasz, i wykorzystuje te dane, aby skrócić czas uruchamiania gry i wczytywania poziomów.

Porada od specjalistów: nie musisz wybierać tylko jednej technologii. Wiele osób korzysta z małego dysku SSD jako dysku rozruchowego (dla systemu operacyjnego, gier i innych programów) i zaspokaja pozostałe potrzeby pamięciowe tanimi dyskami twardymi w celu uzyskania maksymalnej pojemności.

Zasilacz (Power Supply Unit – PSU)

Zasilacz (PSU) nie jest szczególnie ekscytującym komponentem, ale mimo to ma krytyczne znaczenie. Nie warto na nim oszczędzać – zasilacz musi być na tyle dobrze wykonany i wydajny, aby poradzić sobie ze wszystkimi obecnymi i przyszłymi komponentami; warto też pamięć o dobrej gwarancji. Pamiętaj, że PSU będzie zasilał wszystkie pozostałe komponenty.

Zasilacze występują w wersjach niemodułowych, półmodułowych i pełnomodułowych. Zasilacze niemodułowe mają na stałe podłączone wszystkie kable – jest to najtańsza opcja, ale trzeba będzie znaleźć miejsce na wszystkie kable, których na pewno nie będziesz używać. Zbyt wiele nieużywanych kabli skutkuje ich niewłaściwym uporządkowaniem, co może utrudniać przepływ powietrza i wpływać na wydajność komputera.

Półmodułowe zasilacze to najlepsza opcja dla większości użytkowników – są one wyposażone w parę niezbędnych kabli i są tańsze niż w pełni modułowe. Pełnomodułowe zasilacze są jeszcze łatwiejsze w obsłudze niż półmodułowe, ale za dodatkową wygodę trzeba zapłacić.

Porada od specjalistów: jeśli kupujesz zasilacz w Internecie, sprawdź, czy jest on odpowiedni dla Twojego kraju/regionu.

Chłodzenie komputera – chłodzenie procesora i przepływ powietrza w obudowie

Komputery PC generują ciepło, a wysokiej klasy komputery do gier generują bardzo dużo ciepła. Twoje komponenty powinny być wyposażone w kilka domyślnych funkcji chłodzenia: procesory graficzne i zasilacze mają dedykowane wentylatory, a obudowy często dostarczane są z kilkoma wentylatorami. W przypadku zestawów nieprzeznaczonych do grania, to minimalne chłodzenie może wystarczyć, ale systemy do gier zazwyczaj wymagają dodatkowej uwagi.

Istnieją dwa główne sposoby chłodzenia komputera: przy pomocy powietrza i cieczy.

Chłodzenie powietrzem wykorzystuje wentylatory do odprowadzania gorącego powietrza z systemu i komponentów, aby zapobiec ich przegrzaniu. Głównymi zaletami chłodzenia powietrzem są niskie koszty i łatwość instalacji (wentylatory są mniejsze i łatwiejsze do zamontowania w zatłoczonej obudowie). Największą wadą chłodzenia powietrzem są natomiast jego ograniczenia: chłodzenie powietrzem zależy od efektywnego przepływu powietrza wewnątrz obudowy, więc jakiekolwiek ograniczenie przepływu powietrza będzie powodować problemy.

Chłodzenie cieczą wykorzystuje płynny czynnik chłodzący (taki jak woda destylowana) do pochłaniania ciepła z komponentów i przenoszenia go do mniej ograniczonego obszaru (gdzie znajduje się radiator). Chłodzenie cieczą jest w mniejszym stopniu uzależnione od przepływu powietrza wewnątrz obudowy, a co za tym idzie, bardziej efektywne pod względem chłodzenia konkretnych komponentów. Wadą chłodzenia cieczą jest to, że systemy takie są zamknięte, co oznacza, że są zwykle większe i trudniejsze w montażu niż typowe systemy chłodzone powietrzem (a do tego są droższe).

Oprócz ogólnego chłodzenia systemu, trzeba będzie również zakupić dedykowany system chłodzenia procesora (cooler). Coolery CPU są dostępne zarówno w odmianie powietrznej, jak i płynnej i są montowane bezpośrednio na procesorze. Przy zakupie coolera CPU koniecznie sprawdź, czy jest on kompatybilny z Twoimi procesorami i czy ma rozmiary odpowiednie do Twojego składanego sprzętu.

Porada od specjalistów: w systemie chłodzonym powietrzem większa liczba wentylatorów niekoniecznie oznacza lepsze chłodzenie. Decydująca jest jakość wentylatorów i ich umiejscowienie.

urządzenia peryferyjne

Monitory, klawiatury, myszy, słuchawki i inne urządzenia peryferyjne to głównie kwestia osobistych preferencji. Nie musisz kupować tych przedmiotów wraz z komponentami, ale będziesz potrzebować monitora, klawiatury i myszy, aby skonfigurować system po jego złożeniu.

Porada od specjalistów: pamiętaj o wyważeniu zestawu podczas wybierania urządzeń peryferyjnych – nawet jeśli masz najlepsze komponenty na świecie, ale używasz monitora 1080p 60 Hz, nie będziesz w stanie w pełni wykorzystać możliwości swojego sprzętu.

KROK 1: ZAINSTALUJ PROCESOR

Części/narzędzia: płyta główna, procesor

Wyjmij płytę główną z opakowania antystatycznego i umieść ją na powierzchni roboczej. Znajdź gniazdo procesora, które powinno być pokryte plastikową zaślepką ochronną. W jednym z narożników plastikowej zaślepki, lub częściej na samym gniazdku, zobaczysz małą strzałkę – zwróć uwagę na jej położenie.
Obok gniazda procesora zobaczysz małą metalową dźwignię. Naciśnij ją i delikatnie pociągnij na bok (z dala od gniazda), aby otworzyć tacę gniazda.

Otwórz procesor i wyjmij go z opakowania. Zachowaj szczególną ostrożność podczas pracy z procesorem – zarówno procesor, jak i gniazdo CPU są delikatne i bardzo łatwo jest je uszkodzić. Trzymaj procesor za krawędzie – w żadnym wypadku nie dotykaj styków na spodzie chipa, ponieważ palce mogą pozostawić na nich kurz lub tłuszcz; staraj się też nie dotykać górnej części chipa.

W jednym rogu procesora zobaczysz strzałkę. Wyrównaj ją ze strzałką na gnieździe i delikatnie umieść procesor na gnieździe. Po delikatnym osadzeniu procesora możesz opuścić dźwignię i wcisnąć ją z powrotem na miejsce. Opuszczenie dźwigni może wymagać użycia pewnej siły, w przeciwieństwie do osadzenia procesora!

Porada od specjalistów: nie musisz zdejmować zaślepki – naprężenie powstające podczas instalowania procesora spowoduje, że zaślepka sama wyskoczy. Jeśli będziesz próbować zdjąć nasadkę samodzielnie, może to skończyć się uderzeniem i uszkodzeniem kruchych styków znajdujących się pod spodem.

Porada od specjalistów: procesor można zamontować tylko w jedną stronę i nie potrzeba do tego siły. Możesz delikatnie przesunąć procesor, aby go osadzić; nie próbuj szarpać, pchać, ciągnąć ani w inny sposób próbować wciskać go na siłę do gniazda.

KROK 2: (OPCJONALNIE) ZAINSTALUJ DYSKI SSD M.2

Części/narzędzia: płyta główna, dysk SSD M.2, wkrętak krzyżakowy #0, instrukcja obsługi płyty głównej

Jeśli chcesz zainstalować dysk SSD M.2, teraz jest na to dobry moment. Najpierw znajdź gniazdo M.2 na płycie głównej. Jest to niewielka, pozioma szczelina z maleńką śrubką. Jeśli nie możesz go znaleźć, jeśli znajdziesz kilka gniazd M.2 lub jeśli planujesz zainstalować więcej niż jeden dysk M.2 SSD, zapoznaj się z instrukcją obsługi dołączoną do płyty głównej.

Odkręć małą śrubkę wkrętakiem krzyżakowym #0. Uważaj, aby jej nie zgubić.

Delikatnie wsuń dysk SSD M.2 do gniazda. W pełni osadzony dysk będzie odstawał od płyty głównej pod kątem około 35 stopni. Wciśnij dysk SSD do dołu i załóż z powrotem śrubkę, aby zablokować go na swoim miejscu.

Porada od specjalistów: zamontowanie dysku SSD M.2 może ograniczyć inne konfiguracje pamięci masowej (szczególnie w przypadku dysków SATA i PCIe* AIC), dlatego podczas planowania pamięci masowej należy zapoznać się z instrukcją obsługi płyty głównej.

W razie problemów: jeśli płyta główna nie rozpoznaje nowo zainstalowanego dysku M.2 SSD jako pamięci masowej, może być konieczne ręczne skonfigurowanie go w BIOS-ie (instrukcja obsługi płyty głównej zawiera instrukcje dotyczące BIOS-u).

KROK 3: ZAINSTALUJ COOLER CPU

Części/narzędzia: płyta główna z zamontowanym procesorem, cooler CPU, pasta termiczna, instrukcja coolera CPU

Istnieją różne rodzaje coolerów CPU. Dokładne instrukcje instalacji znajdziesz w instrukcji coolera.

Niektóre coolery wymagają wspornika montażowego. Płyta główna może mieć fabrycznie zamontowany wspornik; może być konieczne zdjęcie wspornika, jeśli urządzenie jego nie wymaga, lub jego wymiana, jeśli do urządzenia potrzebny jest inny wspornik. Zrób to przed włożeniem płyty głównej do wnętrza obudowy.

Niektóre coolery są dostarczane z pastą termiczną wstępnie nałożoną na materiał przewodzący (który znajduje się na CPU), a inne nie. Jeśli cooler nie ma nałożonej pasty termicznej, przed umieszczeniem coolera należy nałożyć ją ręcznie. Aby nałożyć pastę termiczną, wyciśnij małą kropkę (nie większą niż ziarenko ryżu) na środek procesora. Następnie umieść cooler na procesorze – siła docisku odpowiednio rozprowadzi pastę termiczną.

Porada od specjalistów: najpierw wyciśnij pastę na kawałek papieru, na wypadek gdyby z tubki wyszła duża kulka.

Porada od specjalistów: jeśli cooler ma wstępnie nałożoną pastę termiczną, a chcesz użyć innej pasty, możesz usunąć fabryczną pastę przy pomocy alkoholu izopropylowego 90% i niestrzępiącej się ściereczki (zalecamy ręcznik papierowy do czyszczenia samochodów).

Porada od specjalistów: podczas mocowaniu coolera do płyty głównej dokręcaj stopniowo śrubki, używając wzoru krzyżowego, aby równomiernie rozłożyć nacisk. Jeżeli nie masz pewności, jak to zrobić, proces ten powinien być szczegółowo opisany w instrukcji obsługi.

W razie problemów: jeśli popełnisz błąd podczas instalacji, nie przejmuj się. Usuń pastę termiczną (zarówno z rozpraszacza ciepła procesora, jak i coolera) i ponownie ją nałóż, by następnie ponownie dokonać instalacji.

KROK 4: ZAINSTALUJ PAMIĘĆ (RAM)

Części/narzędzia: płyta główna, pamięć RAM, instrukcja obsługi płyty głównej

Ustal, ile gniazd RAM ma Twoja płyta główna (większość ma dwa lub cztery). Jeśli zamierzasz wypełnić wszystkie dostępne gniazda RAM, po prostu włóż pamięć RAM. Jeśli nie zamierzasz wykorzystać wszystkich gniazd RAM, zapoznaj się z instrukcją obsługi, aby znaleźć właściwą konfigurację i wypełnić je odpowiednio.

Porada od specjalistów: wcięcie między złotymi stykami nie jest wyśrodkowane. Upewnij się, że ustawiasz pamięć RAM prawidłowo za pomocą tego wycięcia, aby określić, która strona jest skierowana w górę, a która w dół.

W razie problemów: o ile pamięć RAM stosunkowo łatwo osadza się na swoim miejscu, nie zawsze zatrzaskuje się idealnie za pierwszym razem. Jeśli próba włączenia komputera nie udaje się, pierwszą rzeczą, jaką powinieneś zrobić, jest ponowne osadzenie pamięci RAM. Niektóre płyty główne mają zatrzask (niewymagający obsługi), który pomaga w instalacji. Wszystkie płyty główne mają co najmniej jeden zatrzask, który się porusza – zazwyczaj zatrzaskuje się na miejscu i jest mocowany do wgłębienia z boku pamięci RAM.

KROK 5: (OPCJONALNIE) PRZEPROWADŹ URUCHOMIENIE TESTOWE BEZ OBUDOWY

Części/narzędzia: płyta główna z zainstalowanym coolerem CPU i procesorem, pamięć RAM, procesor graficzny, zasilacz, wkrętak, instrukcja obsługi płyty głównej, monitor (podłączony do procesora graficznego)

Teraz, po zainstalowaniu procesora i coolera, możesz wykonać szybki test komponentów, aby upewnić się, że wszystkie działają poprawnie. Znacznie trudniej jest wykonać taki test (i rozwiązywać ewentualne problemy) po zainstalowaniu wszystkiego w obudowie. Aby go przeprowadzić, zainstaluj procesor graficzny i podłącz wszystko do zasilania (jeśli nie wiesz, jak zainstalować procesor graficzny, zobacz sekcję poniżej). Upewnij się, że zasilacz jest podłączony do płyty głównej (zarówno 8-stykowy, jak i 24-stykowy) i procesor graficzny, a następnie podłącz go i włącz.

Niektóre droższe płyty główne mają przyciski zasilania, ale wiele jest go pozbawionych. Jeśli nie widzisz przycisku zasilania, zlokalizuj styki wyłącznika zasilania – małe pary styków wystające z kolorowych wypustek. Styki wyłącznika zasilania mogą być oznakowane (np. „PWR_ON”). Aby włączyć płytę główną, użyj wkrętaka w celu jednoczesnego dotknięcia obu styków przełącznika zasilania.

Teraz możesz stwierdzić, czy któryś z komponentów jest niesprawny lub działa wadliwie. Jeśli płyta główna emituje sygnały świetlne lub dźwiękowe, prawdopodobnie próbuje Ci coś przekazać. Niektóre płyty główne mają dwucyfrowy wyświetlacz, który pomaga w identyfikacji problemu. Aby dowiedzieć się, co komunikuje płyta, zapoznaj się z jej instrukcją obsługi. Jeśli Twoja płyta główna nie posiada wyświetlacza, podłącz dowolny monitor do procesora graficznego i sprawdź, czy Twój system uruchomi się i wyświetli logo płyty głównej.

Po zakończeniu testu wyłącz zasilanie i poczekaj, aż diody LED na płycie głównej zgasną, aby upewnić się, że w systemie nie ma resztkowego zasilania. Następnie odinstaluj procesor graficzny i odłącz wszystkie przewody zasilające przed przejściem do kolejnego kroku.

KROK 6: ZAMONTUJ ZASILACZ

Części/narzędzia: zasilacz, obudowa, kable zasilacza, wkrętak krzyżakowy #2

Rozpakuj zasilacz (lub odłącz go od komponentów, jeśli wykonywałeś test) i odłóż jego kable na bok (jeśli możesz).

Spójrz na obudowę i sprawdź, gdzie ma zostać zamontowany zasilacz (prawdopodobnie na dole, blisko tylnej ścianki) i jak można go zorientować. Najlepiej ustawić zasilacz tak, aby jego wentylator był skierowany na zewnątrz obudowy (przez otwór wentylacyjny). Jeśli na dole obudowy znajduje się otwór wentylacyjny, możesz zamontować zasilacz do góry nogami, o ile dolny otwór wentylacyjny zapewni przyzwoity przepływ powietrza po zakończeniu budowy komputera.
Jeśli obudowa nie posiada otworów wentylacyjnych, zamontuj zasilacz w taki sposób, aby wentylator był skierowany do góry (do środka obudowy) i upewnij się, że ma wystarczająco dużo wolnego miejsca wokół siebie.

Przymocuj zasilacz do obudowy za pomocą czterech śrubek dostarczonych z zasilaczem.

Jeśli używasz zasilacza niemodułowego lub półmodułowego, nadeszła pora na przeprowadzenie podłączonych kabli przez obudowę do miejsca, w którym mają się kończyć (skorzystaj z rozwiązań do zarządzania kablami, jeśli Twoja obudowa je posiada).

KROK 7: ZAINSTALUJ PŁYTĘ GŁÓWNĄ

Części/narzędzia: obudowa, płyta główna, osłona gniazd we/wy (jeśli nie jest przymocowana do płyty głównej), wkrętak krzyżakowy #2, śrubki, instrukcja obsługi płyty głównej

Jeśli płyta główna ma niezamocowaną osłonę gniazd we/wy – prostokątną płytkę metalową z wycięciami na porty płyty głównej – musisz najpierw zatrzasnąć ją z tyłu obudowy (upewnij się, że jest prawidłowo zorientowana). Osłony gniazd we/wy mają zazwyczaj ostre krawędzie, więc uważaj na palce.

Po umieszczeniu osłony gniazd we/wy możesz zainstalować płytę główną. Sprawdź dokładnie, czy wszystkie kable są przeprowadzone we właściwe miejsca, a następnie umieść płytę główną (najpierw wyrównaj ją z osłoną gniazd we/wy). Za pomocą wkrętaka krzyżakowego #2 zamocuj pierwszą śrubkę (środkową), aby przytrzymać płytę główną na miejscu. Nie przeciągaj płyty głównej po podpórkach przymocowanych do obudowy.

Liczba śrubek potrzebnych do zamontowania płyty głównej będzie się różnić w zależności od płyty głównej, ale pełnowymiarowa płyta ATX zazwyczaj wymaga 9 śrubek. Wypełnij wszystkie dostępne otwory na śrubki.

Podłącz zasilacz do płyty głównej. Istnieją dwa główne połączenia - 8-wtykowe złącze CPU w kierunku górnej części płyty i 24-wtykowe złącze z boku.

Porada od specjalistów: przed zamontowaniem płyty głównej sprawdź, czy obudowa ma zainstalowane podpórki na płytę. Zazwyczaj wyglądają one jak nakrętki z gwintem na końcu. Nie wstawiaj niepotrzebnych podpórek.

KROK 8: ZAINSTALUJ PROCESOR GRAFICZNY

Części/narzędzia: płyta główna, procesor graficzny, wkrętak krzyżakowy #2, instrukcja obsługi płyty głównej

Znajdź gniazdo PCIe* x16 na płycie głównej. Będzie to najdłuższe gniazdo PCIe* i może mieć inny kolor niż pozostałe. Jeśli Twoja płyta główna ma więcej niż jedno gniazdo PCIe* x16, zobacz w instrukcji obsługi, czy któreś z nich powinno mieć priorytet. Jeśli można użyć dowolnego gniazda, wybierz je na podstawie tego, gdzie znajdują się inne komponenty – procesor graficzny powinien mieć przestrzeń do wentylacji wokół siebie.

W zależności od przypadku może być konieczne zdjęcie osłon gniazd we/wy (małe metalowe zatrzaski blokujące tylny panel obudowy), aby zmieścić porty we/wy procesora graficznego (HDMI, DisplayPort, DVI itp.) i zapewnić ich dostępność z zewnątrz obudowy.

Wyjmij procesor graficzny z opakowania antystatycznego i ostrożnie wyrównaj go zarówno z tylnym wspornikiem mocującym, jak i z samym gniazdem, a następnie delikatnie wciśnij do gniazda PCIe* x16 (możesz usłyszeć kliknięcie). Zatrzask PCIe* na płycie głównej może przesunąć się do pozycji zablokowanej w przypadku konieczności ponownego osadzenia procesora graficznego.

Po prawidłowym osadzeniu GPU zamocuj go z tyłu obudowy za pomocą jednej lub dwóch śrubek. Jeśli Twój procesor graficzny wymaga pomocniczych złączy zasilania, podłącz go do zasilacza.

KROK 9: ZAINSTALUJ PAMIĘĆ MASOWĄ

Części/narzędzia: płyta główna, dyski SSD, dyski twarde, wkrętak krzyżakowy #2, instrukcja obsługi obudowy

Spójrz na obudowę – każda jest nieco inna, jeśli chodzi o wnęki napędów. Gdzieś wewnątrz obudowy powinien znajdować zestaw wnęk w różnych rozmiarach. Mogą mieć małe plastikowe przełączniki (wówczas ich montaż nie wymaga użycia narzędzi) lub po prostu mogą wyglądać jak metalowe wsporniki. Pamięć masowa jest zazwyczaj dostępna w dwóch rozmiarach: 2,5 cala (dyski twarde i SSD) oraz 3,5 cala (dyski twarde). Większość wnęk 3,5-calowych może pomieścić dyski 2,5-calowe, ale nie odwrotnie (niektóre wnęki 3,5-calowe mają tacki, które nie są przeznaczone dla dysków 2,5-calowych, ale które pomieścić wnęki 2,5-calowe). Mogą być również widoczne większe wnęki – są one przeznaczone do większych napędów, takich jak napędy optyczne, i znajdują się zazwyczaj z przodu obudowy, w górnej części.

Jeśli masz wnęki z systemem beznarzędziowym, każda z nich będzie miała własną plastikową dźwignię lub przełącznik. Po otwarciu lub odblokowaniu dźwigni lub przełącznika powinno być możliwe wyciągnięcie tacy. Umieść dysk na tacy – niektóre 3,5-calowe tace mogą zmieścić tacki 2,5-calowe. Jeśli tak, musisz przykręcić 2,5-calowy napęd do 3,5-calowej tacy, aby się nie poruszał.

Wsuń tacę z powrotem do wnęki. Powinna kliknąć po osadzeniu na miejscu.

Jeśli nie masz wnęk z systemem beznarzędziowym, zobaczysz metalowy wspornik (będzie duży, jak płytka metalowa), z podłużnymi lub okrągłymi otworami. Aby umieścić napęd w jednej z tych „wnęk”, wystarczy wsunąć go pomiędzy metalowy wspornik a bok obudowy i przykręcić. Użyj tylu śrubek, ile zaleca instrukcja obsługi obudowy, ale jeśli nie masz ich wystarczająco dużo, w przypadku większości dysków wystarczą dwie śrubki.

Po umieszczeniu wszystkich dysków na miejscu podłącz je do płyty głównej (za pomocą kabla SATA, który powinien być dostarczony z dyskiem lub płytą główną) oraz do źródła zasilania.

Porada od specjalistów: jeśli masz problemy ze znalezieniem wnęk lub ustaleniem, w jakiego rodzaju wnęki jest wyposażona Twoja obudowa, zapoznaj się z instrukcją obsługi obudowy.

KROK 10: ZAINSTALUJ SYSTEM OPERACYJNY

Części/narzędzia: komputer, monitor, mysz, klawiatura, system operacyjny zapisany na dysku flash

Teraz czas na instalację systemu operacyjnego. Określ, który system operacyjny chcesz zainstalować na swoim komputerze, i pobierz instalator na dysk flash. Instalator systemu Windows* 10 można pobrać tutaj. Jeśli instalujesz płatny system operacyjny, taki jak Windows, będziesz potrzebować klucza produktu.

Podłącz dysk flash z systemem operacyjnym, a także monitor, mysz i klawiaturę, i włącz komputer.

Na pierwszym wyświetlonym ekranie pojawi się informacja o konieczności naciśnięcia klawisza w celu przejścia do konfiguracji systemu lub BIOS-u. Naciśnij klawisz, aby otworzyć BIOS. (Jeśli ekran miga zbyt szybko, aby zobaczyć klawisz, zajrzyj do instrukcji obsługi płyty głównej).

Najpierw sprawdź, czy wszystkie komponenty są zainstalowane i rozpoznawane. Znajdź stronę systemu BIOS, która pokazuje informacje o systemie komputerowym (różne płyty główne mają różne ustawienia BIOS-u, ale powinieneś być w stanie znaleźć ekran, na którym znajdują się te informacje) i sprawdź, czy system rozpoznaje wszystkie zainstalowane do tej pory komponenty.

Następnie znajdź w BIOS-ie stronę rozruchu (może się nazywać „Boot Order” lub „Boot Priority”). Zmień kolejność uruchamiania systemu tak, aby dysk flash był pierwszy, a dysk, na którym chcesz zainstalować system operacyjny (jeśli używasz dysku SSD jako dysku startowego, będziesz instalować na nim system operacyjny) – drugi.

Uruchom ponownie komputer. Komputer uruchomi się z dysku USB i pojawi się instalator systemu operacyjnego. Postępuj zgodnie z instrukcjami, aby zakończyć instalację.

Porada od specjalistów: utwórz instalator systemu operacyjnego z wyprzedzeniem.

W razie problemów: jeśli komputer PC w ogóle się nie włączy, możesz mieć problem z zasilaczem.

W razie problemów: jeśli komputer się włącza, ale nic nie widać na ekranie, lub nie wydaje się uruchamiać, sprawdź, czy wszystkie kable, zwłaszcza kable zasilające, są podłączone.

Porada od specjalistów: jeśli nie udaje Ci się wejść do BIOS-u za pomocą klawiatury, prawdopodobnie klawiatura nie działa. Sprawdź urządzenia peryferyjne, aby upewnić się, czy działają.

W razie problemów: w przypadku problemów z uruchomieniem z napędu USB upewnij się, że płyta główna jest ustawiona na żądany typ instalacji. Większość platform obsługujących UEFI uruchamia się na partycji UEFI przed podjęciem próby uruchomienia w trybie Legacy.

A TO DOPIERO POCZĄTEK

Najlepszą rzeczą w budowaniu własnego komputera do gier jest to, że tak naprawdę praca nigdy się nie kończy. Masz nie tylko własnoręcznie zbudowany sprzęt do grania, ale także otwarte dzieło, które zawsze będzie aktualne i nowoczesne na tyle, na ile zechcesz (lub na ile możesz sobie na to pozwolić). Teraz, gdy na rynku pojawi się kolejna wymagająca gra, możesz po prostu wymienić parę komponentów zamiast cierpieć z powodu niewyraźnych szczegółów i słabo zrenderowanych krajobrazów.

Ostatnie wyszukiwania

Jak złożyć komputer do gier